Simon Tatham adında bir yazılım mühendisi tarafından geliştirilen az hafıza gerektiren ve çeşitli işletim sistemlerinde (MAC OS, Linux, Unix, Windows) çalışabilen bir terminal programıdır. Putty programı, hem açık kaynak kodlu hem de ücretsiz olduğu için kendi kategorisinde çok fazla tercih edilmektedir.
Putty Ne İş Yapar ?
Putty iki makine ya da bilgisayar arasında iletişimi sağlamak için görevli bir programdır. SSH / Telnet bağlantısı gibi şifrelenmiş ağ iletişim protokollerini kullanarak cihazımızdaki sunuculara erişme ve haberleşme işlevlerini gerçekleştirebiliriz. Sunucuda yapmak istediğimiz işlemleri de hızlıca terminal arayüzüne ufak komutlar yazarak yapabilmeye olanak sağlar. Putty programı açık kaynak bir yazılım olduğu için, sürekli olarak yazılımcılar tarafından güncelleme almaya devam etmesi, sürekli güncel teknolojide kalmasını sağlamaktadır.
Putty Programının Kurulumu Nasıl Yapılır ?
Putty Programının İndirilmesi
Putty resmi ana sayfası üzerinden, ‘Download’ sekmesine tıklayarak uygun işletim sistemi seçilir.
Windows işletim sistemi seçmek gerekiyorsa 32-bit ve 64-bit olan sürümlerden uygun olan mavi linke tıklayarak indirme başlatılır. (Link: PuTTY: a free SSH and Telnet client (greenend.org.uk) )
Putty Kurulumunun Yapılması
Putty yükleme dosyasını indirdikten sonra indirdiğimiz klasöre giderek yükleme dosyasına iki kere tıklayıp yükleme ekranının gelmesi beklenir. Daha sonra açılan pencerede ‘Next’ butonuna tıklanarak bir sonraki adıma geçilir. Programın nereye yükleneceğini gösteren bir dizin gösteren kurulum ekranı gelecektir. Eğer kurulum dizinini değiştirmek istenmezse ‘Next’ butonuna tıklanarak bir sonraki adıma geçilebilir. Kurulum dizini değiştirmek istenirse, ‘Change’ butonuna tıklayarak kurulum dizini değiştirilebilir. Sonraki adımda program yüklenirken Putty dosyaları yüklenmesi, masaüstüne kısayol oluşturma, komut işlemleri için directory path yüklemesi ve .ppk dosyalarının ilişkilendirilmesi gibi ek seçenekler vardır. Eğer yeterli bilgi yoksa, buradaki seçeneklerin değiştirilmemesi programın düzgün çalışması açısından önemlidir. Daha sonra ‘Install’ butonuna tıklayarak yükleme başlatılır. Yükleme bitince çıkan son ekran üzerinden ‘Finish’ butonuna tıklayarak kurulum tamamlanır.
Putty Nasıl Kullanılır ?
Putty programını açarak, hangi ağ haberleşme protokolü çalıştırmak istiyorsak ona göre işlem yapmamız gereklidir. Örneğin Putty programı ile SSH ağ haberleşme protokolünü kullanarak server ile haberleşme uygulaması yapılabilir.
Putty Configuration kısmından ‘Hostname (or IP adress)’ alanının yanındaki alana ilgili sunucunun ip adres bilgileri yazılır. ‘Port’ kısmının yanındaki alana SSH bağlantısı kullanıldığı için 22 yazılır yani TCP 22 portu kullanılacağını belirtir. ‘Connection Type’ sekmesinde de girdi olarak SSH yanındaki boşluk doldurulur. ‘Default Settings’ ayarları olduğu gibi bırakılabilir. ‘Close Window on Exit’ kısmı da Only on clean exit seçeneği seçili şekilde bırakılabilir. Bu şekilde belirtilen alanlar doldurulduktan sonra, sağ altta bulunan ‘Open’ butonuna tıklayarak temel SSH bağlantısı kurulur.
Bu Putty programının temel ayarlarından sonra, putty konsol ekranı gelmektedir. Bu ekranda server ile son eşlemeyi yapabilmek için ‘username’ ve ‘password’ bilgileri yani kullanıcı adı ve şifre bilgilerinin eksiksiz girilmesi gerekir. Şifre girerken güvenlik sebebiyle ekranda yazılı olarak herhangi bir karakter gözükmeyebilir ama bu durum normaldir ekranda gözükmese bile klavye girdileri putty konsol ekranına girilmektedir. Bu işlemler sonrasında putty sunucuyla tam bağlantı sağlayacaktır.
Eğer sürekli olarak bir sunucuyla çalışmak gerekirse, putty configuration içerisindeki ‘Default Settings’ ayarlarının üstündeki ‘Saved Sessions’ alanına bir isim girdikten sonra save butonuna tıklanarak IP bilgileri kaydedilmiş olur.
Putty Özellikleri
Putty programında akan datanın bir şekilde korunması gereklidir. Bu yüzden çeşitli şifreleme protokolleri vardır. Şifreleme yöntemleri olarak, AES, 3DES, RC4, Blowfish, DES ve Ortak anahtar kimlik doğrulaması gibi alternatif şifreleme uygulamaları üzerinden kullanıcı kontrolü sağlar.
Putty programı güvenliği daha iyi sağlayabilmek için kendi anahtar dosya biçimini kullanır – PPK (Mesaj Kimlik Doğrulama Kodu) ile korunur.
SSH ağ haberleşme protokolü ile yerel, uzak veya dinamik port iletmeye izin verir.
Ağ iletişim katmanı IPv6’yı destekler ve SSH protokolü de gecikmeli sıkıştırma şemasını destekler. Ayrıca lokal seri port bağlantılarıyla da kullanılabilir.
Putty programı, sırasıyla “pscp” ve “psftp” olarak adlandırılan komut satırı SCP ve SFTP istemcileri ve interaktif olmayan oturumlar için kullanılan bir komut satırı bağlantı aracı olan plink ile birlikte gelir.
1998 yılından beri kullanılan Putty programı, hala ayda bir güncelleme alarak kullanıcı hataları giderilmeye ve geliştirilmeye devam etmektedir.
