Tersine mühendislik, sektörde sıklıkla karşılaşılan bir terimdir. Bu kavram, mühendislik sektöründe var olan bir nesneyi yeniden revize etme, tasarlama ve imal etme aşamasını anlatır. Normal şartlarda mühendis, bir nesneyi tasarlarken gerekli şekil şemal oluşturarak ihtiyaç duyulan parametreleri belirler ve nesneyi ortaya çıkaran teknik çizimleri oluşturur. Ancak tersine mühendislikte önceden tasarlanmış ve çizimleri oluşturulmuş bir nesne üzerinde birtakım değişiklikler yapılır.
Sektörde sıkça adı duyulan tersine mühendislik, bazen bir mekanik ile birleşirken bazen de tüketicinin arz ettiği eski bir eser ile başlar. Ancak revize işlemine başlamak için öncelikle nesnenin boyutlarını bilmek en önemli detaydır. Boyut bilgilerini öğrenmenin de farklı teknikleri mevcuttur ancak günümüzde en sık 3 boyutlu sistem kullanılmaktadır.
Tersine Mühendislik Nerelerde İhtiyaç Duyulur?
Tersine mühendislik, herhangi bir bileşenin fiziki ebatının, taşımış olduğu niteliklerin ve nesnenin fiziki özelliklerinin toplanarak çoğaltılmasını baz alır. Neden tersine mühendislik gereklidir sorusu da merak edilen konular arasında yer alır. Bu işlemin gerçekleşmesinde pek çok farklı etken vardır. Bu etkenleri şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Eski parçalar; uzun yıllar önce tasarlanmış bir nesneyi çoğaltabilmek için normal şartlarda 2B çizimler çoğunlukla bulunmaz. Tam da bu noktada tersine mühendislik işlemine gereksinim duyulur ve gerekli bilgiler toplanarak nesne çoğaltılır.
- Orijinal parça üretici problemler; tedarikçi firma artık o nesnenin yedek parçasını üretmiyor veya teminatını gerçekleştiremiyorsa tersine mühendislik ile yeni bir yedek parça temini sağlanabilir.
- Ürün geliştirme; herhangi bir ürünü çok seri bir şekilde 3D olarak tasarlayabilir ve model üzerinde seviye atlamak için birtakım testler yapabilirsiniz. İşte bu da tersine mühendislik ile mümkündür.
- Rakip firmaların teşhisi; nesnenin herhangi bir rakip firması bulunuyor ise ürünü rakip firmaların ürünlerinden daha gelişmiş hale getirmek mümkündür.
Yukarıdaki maddelerde de belirtildiği gibi tersine mühendislik pek çok alanda ihtiyaç duyulan mesleklerden biridir. Var olan bir ürünü revize etmek kulağa hoş gelmese de bazen bu ihtiyaç doğabilir. Bu durumda tersine mühendislik hizmetlerinden faydalanmak en iyisidir.
Mühendislik ve Tersine Mühendislik Farkları
Mühendislik ve tersine mühendislik kavramları sıklıkla karıştırılsa da ikisi farklı şeylerdir. Yukarıda belirtildiği gibi, mühendislik bir nesneyi sıfırdan ortaya çıkarır ancak tersine mühendislik mühendisin yapmış olduğu bir nesne üzerinde değişiklikler yapar. Tersine mühendislik sayesinde pek çok analizi ve metotu ortaya çıkarmak mümkündür. Gelişen teknoloji dünyasına ayak uydurmak için de çok önemli bir konuma sahiptir.
Tersine Mühendislik Süreci
Tersine mühendislik süreci kaliteli bir nesne ortaya koyabilmek adına zahmetlidir. Nesneyi sanal hale getirme, özgünleştirme, yeniden düzeltme ve tasarlama işlemleri yorucu olsa da birtakım teknik bilgilere sahip olunca ortalama 1-10 iş günü içerisinde değişmektedir. Tabi bu durumda revize edilen nesnenin de katkısı büyüktür.
Ancak en yaygın metot tarama cihazlarıdır. Bahsedilen cihazlar ile ürün ölçülür ve detayları CAD programında değiştirilebilir. Tarama cihazları temas eden ve etmeyen (problu-probsuz) şeklinde birbirinden ayrılır. 3 boyutlu lazer ve 3 boyutlu optik yazıcılar sayesinde temas gerçekleşmeden işlem daha kolay hale gelebilir.
Tersine Mühendislik Hizmeti
Üretim sonrası bir üründe değişiklik yapılması gereken veya geliştirilmesi gereken her türlü nesnede tersine mühendislik işlemlerine gereksinim duyulur. Bu durumda nesnenin datasını bilgisayar ortamında temin etmek mümkündür. Ancak CAD çizimi hem uzun bir süreç olmakla beraber hem de verimli bir sonuç vermemektedir. Tersine mühendislik sektöründe revize edilecek nesnenin .STL veya nokta bulutu formatı sayesinde ürünü 3 boyutlu görmek ve değişiklikleri yakından gözlemlemek mümkündür.
3B Tarama Sonucu Elde Edilen Veriler ile Neler Yapılabilir?
- Destekleyen cam programları ile takım halinde çalışmaları sürdürme
- Parça ölçüm
- Kalite kontrol işlemleri
- Proses kontolü
Tersine mühendislik hizmeti günümüzde pek çok kişi tarafından verilir. İş alanı son zamanlarda oldukça yaygın hale gelmiş ve aylık kazancı da son derece yüksektir. Bu sektörde hizmet verebilmek için de normal mühendislik gibi eğitim almak şarttır. Pek çok fabrika ve üretim tesisleri tersine mühendis arayışı içerisindedir. Sektörde tersine mühendislik alanında çalışabilmek için tecrübe sahibi olmak ve araştırma, keşfetme ve yenileme özelliklerine sahip olmak gerekir.