ITIL Nedir?
BT Altyapı Kitaplığı (ITIL), BT hizmetlerini sunmaya yönelik en iyi uygulamalar çerçevesini açıklayan ciltlerden oluşan bir kitaplıktır. ITIL, tarihinde çeşitli revizyonlardan geçmiştir ve şu anda her biri BT hizmet yaşam döngüsünün çeşitli süreçlerini ve aşamalarını kapsayan beş kitaptan oluşmaktadır. ITIL’in sistematik yaklaşımı; işletmelerin riski yönetmesine, müşteri ilişkilerini güçlendirmesine ve uygun maliyetli uygulamalar oluşturmasına yardımcı olur. Ayrıca büyümeye, ölçeklendirmeye ve değişime izin veren istikrarlı bir BT ortamı oluşturmasını sağlar.
1980’lerde İngiliz hükümetinin Merkezi Bilgisayar ve Telekomünikasyon Ajansı (CCTA) tarafından geliştirilen ITIL; ilk olarak, birçok kaynaktan toplanan bilgi teknolojisindeki en iyi uygulamaları kodlayan, zaman içinde geliştirilen ve yayınlanan 30’dan fazla kitaptan oluşuyordu. Örneğin IBM, sistem yönetimi kavramları üzerine dört ciltlik serisinin ve Sarı Kitaplar olarak bilinen Bilgi Sistemleri Yönetim Sisteminin orijinal ITIL kitaplarına hayati bir girdi sağladığını söylüyor.
Nisan 2001’de CCTA; diğer birkaç kurumla birlikte, şu anda Kabine Ofisi olarak bilinen Devlet Ticaret Ofisi’ne (OGC) dahil edildi. Yıllar geçtikçe, ITIL’in güvenilirliği ve faydası kabul edildi. Ve 2005’te uygulamaları, BT hizmet yönetimi için ilk uluslararası standart olan ISO/IEC 20000 Hizmet Yönetimi standardına katkıda bulundu.
ITIL; 2013 yılından bu yana, Kabine Ofisi ve Capita arasındaki bir ortak girişim olan Axelos’a aittir. Axelos; işletmelere, güncellemeleri ve süreç değişikliklerini yönetirken ITIL çerçevesini kullanma lisansı verir. Ancak, ITIL’i dahili olarak kullanmak için kuruluşların bir lisansa ihtiyacı yoktur. ITIL v3, 2011 yılında Kabine Ofisi altında yayınlandı ve OGC altında yayınlanan 2007 versiyonuna güncellemeler getirdi.
2018’de Axelos, tüm çerçevede büyük bir revizyon ve ITIL v3’ün 2007’de yayınlanmasından bu yana en büyük değişiklik olan ITIL 4’ü duyurdu. 2019’un ilk çeyreğinde kullanıma sunulan ITIL 4; daha çevik, esnek ve özelleştirilebilir bir ITIL sürümü sunuyor.
ITIL’de Neler Var?
ITIL, tarihinde çeşitli revizyonlardan geçti. ITIL’in orijinal 30 kitabı ilk olarak 2000 yılında (ITIL V2 piyasaya sürüldüğünde) her biri BT yönetiminin bir yönüne sarılmış yedi kategoriden oluşuyordu. Daha sonra 2007’deki ITIL Yenileme Projesi, ITIL’i 26 süreç ve işlevden oluşan beş ciltte birleştirdi. 2011 yılında, Kabine Ofisi altında ITIL 2011 olarak adlandırılan başka bir güncelleme yayınlandı.
2019 yılında piyasaya sürülen ITIL 4; süreçleri otomatikleştirmeye, hizmet yönetimini iyileştirmeye ve BT departmanını işe entegre etmeye aynı odağı koruyor. Bununla birlikte; modern teknoloji, araçlar ve yazılımlara uyum sağlamak ve bunlara yanıt vermek için çerçeveyi de genişletiyor. ITIL’in son güncellemesinden bu yana, BT departmanı her işletmenin ayrılmaz bir parçası haline geldi.
ITIL 4; organizasyonel değişim yönetimi, iletişim, ölçüm ve metrikleri kapsayan en son ITIL Practitioner Exam’den benimsenen dokuz yol gösterici ilke içermektedir. Bu ilkeler şunları içerir:
- Değere odaklan
- Deneyim için tasarla
- Olduğun yerden başla
- Bütünsel olarak çalış
- Yenilemeli ilerle
- Doğrudan gözlemle
- Şeffaf ol
- İşbirliği yap
- Basit tut
ITIL’in en yeni versiyonu, şirket kültürüne ve BT’yi genel iş yapısına entegre etmeye odaklanır. BT ve diğer departmanlar arasındaki işbirliğini teşvik eder. Diğer iş birimleri işleri halletmek için teknolojiye giderek daha fazla güvenir. ITIL 4; ayrıca işletmelerin kamu algısını, müşteri memnuniyetini ve memnuniyetsizliğini anlamaları her zamankinden daha kolay olduğu için müşteri geri bildirimlerini de vurgulamaktadır.
ITIL’i Nasıl Uygulamaya Koyarım?
ITIL bir e-kitap koleksiyonudur. Ancak yalnızca bir okuma eylemine devam etmek BT operasyonlarınızı iyileştirmeyecektir. İlk önce, beyninizi kavramların etrafına sarmanız ve ardından personelin katılımını sağlamanız gerekir. Bazı BT personelinin yeni prosedürleri benimsemesini sağlamak, kedileri gütmek gibi olacaktır. Ancak yardımcı olabilecek araçlar vardır.
ITIL ile birlikte eksiksiz bir danışmanlık, eğitim ve sertifikasyon hizmetleri paketi gelir. 1990’ların başından itibaren, sertifikalar iki bağımsız kuruluş tarafından yönetiliyordu: Bulunduğunuz yere bağlı olarak EXIN ve ISEB. İki kurum, 2006’nın sonunda BT hizmet yönetimini ilerletmek için bir ittifak kurdu.
Axelos, 2014 yılından bu yana ITIL personel sertifikasyonunun sahibidir. Sınavlar Akredite Eğitim Kuruluşları (ATO) tarafından yapılmalıdır. Akreditasyonlar, Stratejik Sınav Enstitüleri (EI’ler) tarafından yönetilmelidir. Akredite Eğitim Kuruluşlarına akreditasyon sunmak için EI’lerin doğrudan Axelos tarafından akredite edilmesi gerekir.
ITIL Şirketimin İş Performansını Nasıl İyileştirebilir?
Riski yöneten ve altyapıyı sağlam tutan bir BT organizasyonu, yalnızca para tasarrufu sağlamakla kalmaz; aynı zamanda iş adamlarının işlerini daha etkin bir şekilde yapmalarını sağlar.
ITIL, BT yönetimine sistematik bir yaklaşım sağlar. Ayrıca aşağıdaki faydaları sunar:
- Azaltılmış BT maliyetleri
- Kanıtlanmış en iyi uygulama süreçlerinin kullanımı yoluyla iyileştirilmiş BT hizmetleri
- Hizmet sunumuna daha profesyonel bir yaklaşımla geliştirilmiş müşteri memnuniyeti
- Standartlar ve rehberlik
- Geliştirilmiş verimlilik
- Becerilerin ve deneyimin geliştirilmiş kullanımı
- Hizmet alımlarında hizmet sunumu için standart olarak ITIL veya BS15000 spesifikasyonu aracılığıyla üçüncü taraf hizmetlerinin daha iyi sunulması
Axelos’a göre ITIL, işletmelerin hizmetlerini şu yollarla geliştirmesine de yardımcı olmakta:
- İşletmelerin risk, aksama ve başarısızlıkları yönetmesine yardımcı olmak
- “İhtiyaçlarını karşılayan verimli hizmetler sunarak” müşteri ilişkilerini güçlendirmek
- Uygun maliyetli uygulamalar oluşturmak
- Büyümeye, ölçeklenmeye ve değişime izin veren istikrarlı bir ortam oluşturmak
