DNS’in İngilizce açılımı “Domain Name System” şeklindedir. Türkçe çevirisi ise “Alan İsimlendirme Sistemi” olarak bilinir. İnternet ortamında sıkça duyulan DNS ifadesi, internet sunucularında büyük rol oynar. Peki, DNS nedir, nasıl çalışır ? DNS ne işe yarar?
DNS Nedir ?
DNS (Domain Name System), 256 karaktere kadar olan sunucu isimlerini IP’ye dönüştürür. “full qualified name” olarak da bilinen tamamen belirtilmiş sunucu isimleri bilgisayarın ismini ve var olduğu internet alan adını gösterir. DNS, IP adreslerini çözerek host isimlerinin haberleşmesine olanak sağlar.
Örneğin, Microsoft.com internet adresinin ip adresi “40.112.72.205” şeklindedir. Kullanıcılar tarayıcıda Microsoft’un internet adresine gitmek için DNS sayesinde, karmaşık sayılardan oluşan ip adresini yazmaktan kurtulur. DNS, bu ip adresini direk olarak Microsoft’un sunucusunun üzerinde çalıştırır ve tarayıcıya direk alan adını yazdığınızda ulaşılabilir hale gelir. DNS bu kolaylığı sağlamasaydı, karmaşık ip adreslerini ezberlemek zorunda kalacaktık.
DNS Nasıl Çalışır ?
DNS nasıl çalışır sorusu, zannettiğiniz gibi karmaşık ve zor bir cevap içermez. DNS, isim hostları ve bir takım çözücülerden oluşur. Nameserver yani İsim sunucuları olarak da adlandırılan sunucular bilgisayarlar üzerinde düzenlenir ve sunucu isimlerine denk gelen IP adres bilgilerini korurlar. Çözümleyiciler bir nevi DNS istemcilerdir. İstemciler sunucu ya sunucu adreslerini araştırır ve bulurlar.
DNS istemci, herhangi bir bilgisayara karşılık gelen IP adresini bulmak için nameserverlara başvurur. Nameserver ise, veri tabanı tarayarak eşlenen Ip adresini lazım olan istemciye gönderir ve kayıtlara işlenir.
İnternet adresleri her ülkeye göre değişebilir ve ülkelere göre ayrılır. Eğer fark ettiyseniz bazı adreslerin sonunda “de, uk, tr, fr” gibi ifadeler yer alır. Bu ifadeler bulunduğu ülkeyi göstermektedir. Adresin sonunda, tr varsa Türkiye’yi, uk varsa İngiltere’yi, fr varsa Fransa’yı, de varsa Almanya’yı gösterir. Amerika için herhangi bir ifade söz konusu değildir. Nedeni ise, DNS Amerika Birleşik Devletlerin ortaya çıkardığı bir uygulamadır. Bunların yanı sıra ülkelerden sonra gov, edu, com gibi daha da alt bölümlere ayrılır. Bu ifadeler DNS üzerinde yüksek düzey alan adlarına karşılık gelir.
DNS Ne İşe Yarar ?
DNS görevi, internet ortamında Google gibi arama motorları üzerinden bir sorguyu aratıp, sonuçlara karşılık gelen IP adreslerinini bulunmasıdır. Yani DNS, arama yaptığınız sorguyu arka planda sistemde anlaşılır hale getiren uygulamadır. IP adreslerinin tamamını kendinde saklar ve aramanız sonucu ulaştığınız site adresi ile eşleştirir. IP adresleri gibi alan adları da sistemin arka planında saklanır. DNS’ye herhangi bir istek geldiği zaman gerekli adrese yönlendirme yapar. Bazı arama motoru kullanıcıları, sunucular yüzünden DNS geç cevap vermesi sonucu DNS adreslerinin değiştirilmesini isterler. Hızın düşmesi ile sistemin ayarlarında birkaç düzenlemeler uygularlar.
DNS Tarihçesi
Mockapetris tarafından 1984 yılında DNS adlı uygulama ortaya çıkarılmasıyla devreye girdi. 1984\’ten önce internet ortamındaki IP adreslerini çözümlemek için “HOSTS” adındaki bir dosya kullanılıyordu. İnternette aktif olan tüm bilgisayarlarda bu dosya bulunuyordu. Eğer bir bilgisayardan diğer bilgisayarla iletişimde bulunmak için birbirlerinin dosyaların bakıp, dosyada yer alan IP adreslerini alması sonucu haberleşme sağlanıyordu.
Ayrıca sistemin doğru işleyebilmesi için düzenli olarak dosyaların güncellemesi gerekiyordu. Kullanıcılar zaman zaman Stanford Üniversitesine bağlanıp, dosya kopyalanarak güncel kalması sağlanıyordu. Ancak, Stanford’daki sistemler bir süre sonra sıkıntı çıkardı ve kopyalama işlemleri durdu. Bunun üzerinde 1984 yılında DNS’yi çıkardılar. DNS hem bilgisayarların veri tabanını düzenliyor ve bilgisayarları belli bir sıraya sokuyordu. Böylece internet ortamındaki bilgilerin sürekli güncellenmesi gereken bir dosya içinde saklanma zorunluluğu kalktı.
