Akım korumalı priz, prize gelen yüksek gerilimi olan elektriği yalıtarak ve yüksek gerilimli elektriği sönümleyerek prizde takılı olan cihazların sağlığını korur. Akım korumalı prizler günümüzde elektronik cihazlarımızın fişe takılı halde çalışırken ani bir kesinti veya problemde bataryalarının veya güç devrelerinin zarar görmemesi için sıklıkla kullanılan cihazlardır. Kurumsal firmalar ve şirketlerde çok mühim olan bu prizler, büyük önem arz eden cihazların çalıştırılması için öncelikli olarak bu prizlere takılmasını gerektirir.
Prizin maksimum alabileceği güç değerine göre, akım korumalı prizler sınıflandırılır. Akım korumalı priz üzerindeki maksimum güç değerini göz önünde bulundurmakta fayda vardır. Bu nedenle bu ve buna benzer prizler alınırken yüksek voltajına göre değerlendirilmelidir. Ne kadar dayanacağı bu voltaj değerine göre belirlenir. Halk arasında akım korumalı priz gerekli mi diye sorulan soruları bu makalede bulabilirsiniz. Bunu yanıtlamak için madde madde ve kısa açıklamalı bilgileri sunuyor olacağız.
Neden Akım Korumalı Priz Kullanmalıyız?
Akım korumalı prizler hem kişisel kullanım hem de büyük firmaların kullanımı için son derece önem arz eden yapıdadır. Çünkü kimse elektronik cihazın bozulmasını istemez. Voltaj korumalı priz gibi koruyan ve güvenliği sağlayan cihazlar olmadığı takdirde, kullanıcıların elektronik cihazlarının oldukça pahalı fiyatı ve geri döndürülemez elektrik hasarların neticesinde çok sıkıntılı süreçler yaşayabilmektedir.
Peki akım korumalı prizler neden kullanılmalı ve hangi durumlar için koruma sağlamaktadır? Buna en iyi cevap olarak aşağıdaki maddeleri inceleyebiliriz.
- Bina üzerine veya bina yakınına yıldırım düşmesi sonucu binadaki tesisatın gerilimi ve akımı çok yükseklere çıkabilmekte ve bu durumda elektronik cihazların sağlığı için akım korumalı prizler hayati bir öneme sahiptir.
- Cihazların çalışma prensiplerinden dolayı yüksek akım ve gerilimler meydana gelebilir. Akım korumalı prizler bunu önler.
- Elektrik şebekelerinde meydana gelen ani tutarsızlıklar sonucu akım ve gerilim çok yüksek miktarlara çıkabilir. Bundan dolayı akım korumalı prizler bu ve buna benzer durumları gidermekte yardımcı olur.
Yukarıda bahsedilen durumlar, günlük yaşantıdan en sık karşılaşılan örneklerdir.
Akım Korumalı Priz Çalışma Prensibi
Akım korumalı prizin içerisinde varistörler bulunmaktadır. Bu varistörler gerilim koşullarında neredeyse hiç akım çekmeyen ancak gerilim değeri çalışma voltajından yüksek olduğu anda direnci hızla düşerek akım çekmeye başlayan devre elemanlarından birisidir. Bu tip prizlerde kullanılmış olan varistörler ani olarak gerçekleşen gerilim darbelerinde gerilimi süzerek akımın yükselmesini engellemektedir.
Akım korumalı prizlerin yanında, Parafudrlar yıldırım koruma cihazları olarak literatürde de geçmektedir. Bunun için birlikte kullanılması gereken Parafudr koruma cihazları, binaya düşen yıldırımın ektisiyle oluşan çok yüksek orandaki akımı sönümleyerek yıldırımın etkisini minimuma indirir. Yıldırımın olduğu anda sadece akım korumalı prizler kullanmak yeterli gelmemektedir. Parafudrlar ile beraber akım korumalı prizler beraber kullanılmalıdır. Bu sayede binaya düşen yıldırımın etkisi emniyetli bir şekilde absorbe edilir.
Mantık açısından öncelikli olarak 1.sönümlemeyi Parafudr gerçekleştirir. Devamında 2.sönümlemeyi akım korumalı priz gerçekleştirir. Bunu bu şekilde açıklayabiliriz.
Akım Korumalı Prizlerin Çeşitleri
Halk arasında en çok tercih edilen akım korumalı priz çeşitleri aşağıdaki gibidir.
- 3,4,5’li çoklu girişliler
- Zaman ayarlı model
- USB portu içeren model
- Akıllı model
Şimdi ise, yukarıda bahsedilen akım çeşitlerinin özet halindeki açıklamaları aşağıda bulabilirsiniz.
3,4,5’li çoklu girişliler, bu modeller çoklu priz girişlerini, fiş takılmasını destekler. Sıklıkla alınan modellerden birisidir.
Zaman ayarlı modeller, içerisinde zaman saati mevcut olup ayarlanılan süre sonunda çıkışı kesmektedir.
USB portu içeren modeller, günlük hayatımızda cep telefonu, tablet veya mp3 çalar gibi cihazların şarj olabilmesini sağlamak için kullanılan USB portunun olduğu modellerdir.
Akıllı modeller, yeni nesil olup akıllı bir koruma sağlayan modellerdir. Yüksek teknolojik koruma sunup akıllı bir yapısı bulunmaktadır. Bu modellerde, cep telefonundan prizi kontrol edebilme imkanı da dahil olmuştur.
Akım korumalı prizleri alırken,
- Fiyatı
- Maksimum Güç Değeri
- Joule Değeri
- Kasa Tipi
- Pik Gerilimi
- Özellik ve Koruma
- Led Işıklı Modeller
gibi özelliklere dikkat etmekte fayda vardır. Bunlar kullanıcının ihtiyacına göre şekillenmiş olup en doğrusunun alınması alınabilecek verimi arttırmaktadır. Özellikle koruma bölümü, kullanıcıların güvenliği açısından oldukça mühimdir. Halk arasında sıklıkla akım korumalı priz önerisi yapılmakta ancak çok yanlış bilgiler ile insanlar yönlendirilmektedir. Sağlık ve tehlike riskleri barındıran kalitesiz akım korumalı prizler, mevcut piyasada sıkça düşülen hataya birer örnektir. İnsanların bilinmiş ve kendini kanıtlamış kaliteli markaları tercih etmeleri oldukça önemlidir.
